Het liefst wil je natuurlijk een mooie en fijne ervaring. In deze blogserie ‘het ABC voor je bevalling’ deel ik graag al die tips en tools die je zo toe kunt passen. Dingen die je eigenlijk altijd al bij je hebt of in vrijwel elke omgeving te vinden zijn – als je tenminste niet op een prachtige plek in de buitenlucht bevalt.
Vandaag in deze serie: de A van Ademhaling
Je ademhaling heb je altijd bij je! En in de basis is het de meest effectieve baringstool die je hebt. Jouw ademhaling gaat meestal volautomatisch, maar wanneer je hem bewust beïnvloed kun je zoveel meer processen beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld je hartslag, je zenuwstelsel, je hormoonhuishouding enz. Hier kun je dus gebruik van maken wanneer je hier een verandering in wilt aanbrengen.
In dit blog ga ik ik je niet leren hoe je moet ademhalen. Dat weet je namelijk best. Als je dit leest, kan ik gerust aannemen dat je het al zeker twee decennia prima doet. Dus om je ademhaling effectief in te kunnen zetten, hoef je niks nieuws te leren*. Wat ik je wel wil laten zien is wat een geweldige én altijd beschikbare tool je ademhaling is én hoe je die kunt gebruiken, nu, tijdens je bevalling en daarna.
Ademhaling
Ons lichaam is erop gebouwd om via onze neus adem te halen. Probeer daarom zoveel mogelijk via je neus te ademen. Wanneer je ademt, zou je (in rust) de adembeweging moeten kunnen voelen: in je flanken, op je rug, bij je sleutelbeentjes en je buik. Ook je middenrif beweegt mee. Wanneer je gestresst bent, haal je sneller en oppervlakkiger adem, waarbij je middenrif niet of veel minder meebeweegt. Maar dat is niet het enige: ook je hartslag gaat omhoog en je maakt stresshormonen aan om te kunnen vluchten of vechten. (En dat is heel handig wanneer je een leeuw of ander roofdier tegenkomt, minder handig wanneer het gaat om dagelijkse stress of een bevalling.) Het zorgt er ook voor dat je ‘niet meer helder kunt nadenken’.
Juist die beweging van je middenrif is cruciaal en kun je gebruiken. Omdat je hersenen weten dat je diep ademhaalt als je je ontspannen en veilig voelt (en dus je middenrif beweegt met de ademhaling), kan bewust je ademhaling verdiepen een signaal naar je hersenen sturen dat juist die rust en ontspanning creëert. In die zin ‘luistert’ je brein naar je longen. Je hartslag daalt, de afgifte van stresshormonen wordt verlaagd en die van gelukshormonen wordt verhoogd. Hiermee creëer je kalmte wanneer je je gestresst, onrustig of angstig voelt. En pas dan kun je weer nadenken…
Je ademhaling gebruiken
Tijdens je bevalling kun je hier gebruik van maken. Door bewust en consequent langzaam en diep te blijven ademen. Of door juist op die momenten dat je snel en oppervlakkig ademt of wanneer je stress, onrust of angst voelt, je aandacht weer terug te brengen naar je ademhaling en langzaam en diep te gaan ademen. Op die manier krijgt je brein het signaal “alles veilig” en kan je lijf zijn werk doen, namelijk de hormonen afgeven die de bevalling stimuleren én hormonen die je geluksgevoel vergroten en pijnstillend werken. De bevalling is namelijk vanuit evolutionair oogpunt bedoeld als een fijne ervaring: baren en een kind opvoeden is veel en hard werk – de natuur beloond je daarvoor met fijne gevoelens in de hoop dat je het vaker doet!
Daarnaast is puur het focussen op je ademhaling al een prachtige tool in zichzelf: door de focus op je ademhaling richt je je aandacht, waardoor je brein andere signalen minder op de voorgrond plaatst – er komen namelijk ieder moment zoveel prikkels op je af, dat je onderbewuste altijd een schifting maakt over de signalen die je wel/niet bewust waarneemt. Waar je je aandacht op vestigt bepaald dus mede welke prikkels je waarneemt. Bijkomend voordeel is dat je door een focus op je ademhaling ook rustiger en kalmer bent, waardoor sensaties eerder als veilig (plezierig) dan gevaarlijk (pijnlijk) worden geïnterpreteerd.
Oefening
Sta de komende week eens stil bij jouw ademhaling. Word je bewust van de momenten dat je snel en oppervlakkig ademt: hoe voel je je dan? Probeer vervolgens je ademhaling te reguleren: langzaam en diep via je neus, en gebruik je middenrif. Hoe voel je je nu? Voel je een verschil? Neem waar wanneer je je gestresst, onrustig of angstig voelt. Adem langzaam en diep: kun je een gevoel van rust en kalmte creëren? Soms is een ademhaling al voldoende. Soms heb je meer tijd nodig. En hoe vaker je het oefent, hoe sneller je in staat zult zijn die rust en kalmte te realiseren. Kijk nu vanuit die rust en kalmte (en met compassie voor jezelf) weer naar datgene waar je gestresst, onrustig of angstig van werd: kun je er nu vanuit een ander perspectief naar kijken? Helpt de rust en de kalmte om besluiten te nemen en in actie te komen? En die anders dan wanneer je dat vanuit stress, onrust of angst zou doen?
Wil jij je toolkit verder aanvullen? Lees dan volgende week het nieuwe blog in deze serie: de B van BRAINS.
*Er is natuurlijk wel heel veel dat je kunt leren over je ademhaling en er zijn zeker ook technieken die je tijdens de bevalling kunt gebruiken, maar die leer ik je graag persoonlijk in een workshop of cursus, zodat we kunnen kijken wat jou past. Meer weten over de mogelijkheden? Die vind je hier!
