Er is niets zo belangrijk als je veilig, gesteund, gezien en gehoord voelen na bevalling. Een postpartum-doula kan hierin een belangrijke bijdrage leveren tijdens de kraamperiode* en daarna. In de blog-serie ‘De postpartum-doula’ beantwoord ik een aantal vragen over de -postpartum-doula: Wat is een postpartum-doula en waarom zou je een postpartum-doula willen in de kraamperiode en daarna? Wat doet een postpartum-doula? Wat is het verschil tussen kraamzorg en een postpartum-doula? Neemt een postpartum-doula niet de rol van mijn partner, familie en of kraamzorg in?
Vandaag in deze serie: wat is een postpartum-doula en waarom zou je een postpartum-doula willen in de kraamperiode en daarna?
Een (geboorte) doula is een ervaren vrouw die je bij staat tijdens de zwangerschap, de bevalling en daarna. Het woord ‘doula’ komt uit het Grieks en wordt over het algemeen vertaald als ‘dienende vrouw’. Daarmee wordt eigenlijk al uitgedrukt dat de doula ten dienste staat van de moeder om te zorgen dat zij zich fijn voelt en de ruimte heeft (in fysieke, emotionele, mentale en spirituele zin) om te baren – om de transitie te maken naar het moederschap. Die zelfde basis ligt ten grondslag aan het werk van de postpartum-doula, een ervaren vrouw die je bijstaat tijdens de kraamperiode en daarna.
Ontstaan van de postpartum-doula
Van oudsher stonden vrouwen elkaar niet alleen bij tijdens zwangerschap en bevalling: de oudere vrouwen in de gemeenschap deelden hun kennis en ervaring juist ook in de periode daarna. In die zo belangrijke periode waar alles draait om rust, herstel en het hechten met en voeden van je baby.
In onze huidige samenleving zijn we vaak minder dichtbij familie, waardoor we elkaar minder makkelijk bij kunnen staan. Daardoor is de kennis & kunde die van generatie tot generatie overgedragen werd, grotendeels verloren gegaan. Maar ook de praktische steun die we zo nodig hebben. Niet voor niets kennen de meeste culturen een 40-dagentijd na de bevalling: een periode waarin het gezin op alle mogelijke manieren ondersteund wordt, zodat er tijd is om elkaar te leren kennen. Moeders krijgen rust en verzorging om te herstellen en hun kindje te voeden. En voor de maaltijden en het huishouden wordt ook gezorgd. Hierdoor is er meer ruimte om een band op te bouwen met je kindje en elkaar te leren kennen.
Het is ontzettend jammer dat veel vrouwen deze steun in de eerste zes weken moeten missen… de kraamperiode is een bijzonder moment in je leven. Je wordt moeder – dat is een proces dat eigenlijk nog het hele eerste jaar na de bevalling doorgaat en minstens zo belangrijk als de zwangerschap. Het is een bijzondere transitie die de basis legt voor de ontwikkeling van je kind. Je zou dit ten volle moeten kunnen doorvoelen, ervan genieten en met liefde omringd worden. Een postpartum-doula draagt bij aan deze ervaring en brengt rust en ontspanning.
Waarom zou je een postpartum-doula willen in de kraamperiode en daarna?
Een postpartum-doula is een ervaren vrouw die je bijstaat en dat kan dus iedereen zijn: je moeder, je zus, je vriendin, je buurvrouw. En dat is ontzettend belangrijk, want als je net bent bevallen en opeens de verantwoordelijkheid draagt voor een baby die volledig van jou afhankelijk is, is dat best spannend. Je baby komt niet met een gebruiksaanwijzing. Die eerste weken moeten jullie elkaar leren kennen, terwijl je tegelijkertijd nog moet herstellen van de zwangerschap en bevalling. Hoe fijn is het dan als er hulp en ondersteuning is als de kraamzorg na acht dagen vertrekt en je partner wellicht al weer aan het werk gaat. Een postpartum-doula kan de eerste vijf weken na het vertrek van de kraamzorg de broodnodige ondersteuning bieden, zodat jouw lichaam de tijd krijgt die het nodig heeft om fysiek te herstellen van de bevalling.
Een professionele postpartum-doula is specifiek opgeleid voor deze rol. Ze heeft kennis over het verloop van de kraamperiode en kan op verschillende manieren ondersteuning bieden. Enerzijds met informatie, zodat je zelf je wensen & voorkeuren kunt bepalen en de regie kunt houden. En anderzijds in emotionele en praktische zin, zodat je gedurende die eerste 40 dagen of langer echt tijd hebt voor je herstel en het opbouwen van een band met je baby.
Een professionele postpartum-doula dus eigenlijk iemand die de rol vervuld die vrouwen van oudsher voor elkaar vervulden tijdens zwangerschap, de bevalling en de periode daarna. Alleen is dat nu een vak geworden – net zoals we tegenwoordig naar de bakker en de supermarkt gaan voor onze dagelijkse levensbehoeften.
Wil je meer weten over wat een postpartum-doula nu eigenlijk doet? Lees dan de volgende blog over de vraag: wat doet een postpartum-doula?
* Ik gebruik voor de leesbaarheid het woord kraamtijd voor de eerste acht dagen waarin in Nederland de kraamzorg aanwezig is en het woord kraamperiode voor de eerste zes weken na de bevalling – de 40-dagentijd die in veel culturen gebruikelijk is.
Als je met een doula wilt gaan werken zijn er twee dingen belangrijk: de persoonlijke klik (voel ik me prettig en veilig) en de ondersteuning die je zoekt (ondersteunt de doula jouw visie). In een eerdere blog vind je daarom een aantal vragen die je een doula kunt stellen.
